رک اتاق سرور چیست؟

اتاق سرور یک فضای فیزیکی است که برای نگهداری تجهیزات مرتبط با شبکه و سرورها در یک سازمان یا دیتاسنتر استفاده می‌ شود. این اتاق به منظور حفاظت و مدیریت تجهیزات مرتبط با شبکه و سرورها ایجاد می‌ شود تا عملکرد بهینه و پایداری شبکه و سرویس‌ های مرتبط با آن تضمین شود. در این مقاله قصد داریم به پرسش “رم اتاق سرور چیست؟” پاسخ دهیم اما قبل از آن بررسی جزئی داریم در مورد اینکه اصلا اتاق سرور چیست؟ این اتاق‌ ها معمولاً دارای ویژگی‌ های زیر هستند:

تجهیزات سرور: این اتاق‌ ها به منظور نگهداری سرورها، روترها، سوئیچ‌ ها، فایروال‌ ها و سایر تجهیزات شبکه استفاده می‌ شوند. تجهیزات مرتبط با سرور و شبکه در این اتاق‌ ها نصب می‌ شوند.
محیط خنک: به علت تولید حرارت توسط تجهیزات سرور و شبکه، اتاق سرور باید دارای سیستم خنک کننده مناسب باشد تا دما و رطوبت مناسبی در داخل اتاق حفظ شود.
تهویه مطبوع: سیستم تهویه مطبوع در اتاق سرور نصب می‌ شود تا دما و رطوبت مناسبی حفظ شود. این سیستم‌ ها برای جلوگیری از افزایش دما و احتمال خرابی تجهیزات بسیار مهم هستند.
تغذیه پشتیبان: برای اطمینان از ادامه‌ی عملکرد تجهیزات سرور و شبکه، سیستم‌ های تغذیه پشتیبان (UPS) نصب می‌ شوند تا در مواقع قطعی برق یا مشکلات دیگر، تجهیزات بدون وقفه کار کنند.
امنیت: اتاق سرور باید دارای امنیت فیزیکی مناسبی باشد تا از دسترسی غیر مجاز به تجهیزات محافظت شود که شامل قفل‌ های فیزیکی، دوربین‌ های مداربسته و دسترسی محدود به اتاق می‌ شود.
سیم‌ کشی منظم: سیم‌ کشی به طور دقیق و منظم باید انجام شود تا اتاق سرور به طور آراسته و سازمان‌یافته باشد و هر تغییری در تجهیزات راحتاً قابل مدیریت کند.
مدیریت نرم‌ افزاری: نرم‌ افزارهای مدیریتی برای نظارت و مدیریت تجهیزات سرور و شبکه در این اتاق‌ ها نصب می‌ شوند.

اتاق سرور نقش مهمی در اطمینان از عملکرد پایدار و امنیت شبکه و سرویس‌ های مرتبط با آن ایفا می‌کند و باید بر اساس استاندارد های امنیتی و فنی مناسب ایجاد و مدیریت شود.

فهرست این محتوا

رک اتاق سرور چیست؟

رک اتاق سرور چیست؟ رک اتاق سرور (Server Rack)، به منظور نگهداری و سازماندهی تجهیزات سرور و تجهیزات مرتبط با شبکه در داخل اتاق سرور استفاده می‌ شود. این تجهیزات شامل سرورها، سوئیچ‌ ها، روترها، پچ پنل‌ ها، سیم‌ ها و سایر تجهیزات مرتبط با شبکه می‌ شوند.

ویژگی‌ های اصلی یک رک اتاق سرور عبارتند از:

سازمان‌ دهی مکانیکی: رک‌ها به صورت استاندارد برای نصب و مونتاژ تجهیزات سرور هستند. آن ها دارای قفل‌ های مکانیکی برای ایمنی تجهیزات و سادگی در نصب و تغییرات هستند.
سیستم‌ های خنک‌ کننده: رک‌ ها معمولاً دارای فضایی برای نصب سیستم‌ های خنک‌ کننده مثل فن‌ ها یا ماژول‌ های خنک‌ کننده هستند تا دما در داخل رک کنترل شود و تجهیزات سرور در دمای مناسبی نگه داشته شوند.
مدیریت کابل‌ ها: رک‌ ها دارای مکانیزم‌ های مدیریت کابل‌ ها مانند بست‌ ها و کانال‌ های کابل هستند که به سادگی کابل‌ های تجهیزات را مرتب و منظم نگه می‌ دارند.
سیستم‌ های نصب ایمن: برخی از رک‌ ها دارای سیستم‌ های نصب ایمن می‌ باشند که تجهیزات را در مقابل سرقت و دسترسی غیر مجاز محافظت می‌ کنند.
انعطاف پذیری: رک‌ ها به طور عمومی انعطاف پذیر هستند و می‌ توانند برای نصب تجهیزات به اندازه‌ی لازم تغییر شکل داده شوند. این به سادگی افزودن تجهیزات جدید به اتاق سرور را ممکن می‌ کند.
تهویه مطبوع: برخی از رک‌ ها دارای انتظارات تهویه مطبوع هستند که به بهترین شکل ممکن دما و رطوبت را در داخل رک کنترل می‌ کنند.

در کل اگر بخواهیم بگوییم که رک اتاق سرور چیست؟ رک اتاق سرور به منظور بهبود مدیریت، امنیت و عملکرد تجهیزات سرور و شبکه در یک محیط داده‌ای یا اتاق سرور استفاده می‌شود. این ابزارها به مدیران IT کمک می‌ کنند تا تجهیزات خود را به طور موثر‌تر مدیریت کنند و به سادگی تغییرات و اصلاحات را اعمال کنند.

اصول اصلی طراحی یک رک اتاق سرور چیست؟

در پاسخ به پرسش اینکه اصول اصلی طراحی یک رک اتاق سرور چیست؟ باید گفت که اصول اصلی طراحی یک رک اتاق سرور عبارتند از:

تهویه و دمای مطلوب مناسب: یکی از اصول اصلی طراحی رک اتاق سرور، تهویه و خنک کردن مطلوب اتاق سرور است. تجهیزات سرور حرارت زیادی تولید می‌ کنند و باید از طریق سیستم‌ های خنک کننده مناسبی سرد نگه داشته شوند. این حالت شامل نصب فن‌ ها، مبدل‌ های حرارتی و یا کولرهای سانترال در رک می‌ شود.
مدیریت کابل‌ ها: مدیریت کابل‌ ها و اتصالات درون رک بسیار مهم است. کابل‌ها باید به گونه‌ای نصب شوند که مرتب و منظم باشند و تداخل یا گره‌ها ایجاد نکنند. استفاده از پنل‌ها و کلیپ‌های کابل می‌تواند به مدیریت کابل‌ها کمک کند.
مدیریت توان: رک اتاق سرور باید دارای سیستم‌های مدیریت توان (PDU – Power Distribution Unit) باشد که به مدیران امکان رصد و کنترل مصرف انرژی تجهیزات را بدهند. همچنین، توانایی تغذیه پشتیبان (UPS) نیز برای جلوگیری از افتراق ناگهانی برق بسیار مهم است.
امنیت فیزیکی: امنیت فیزیکی برای رک اتاق سرور بسیار حیاتی است. از قفل‌ها، دوربین‌های مداربسته، سیستم‌های دسترسی کارتی یا اثرانگشتی و سیستم‌های اعلام حریق استفاده می‌شود تا تجهیزات از دسترسی غیرمجاز محافظت شوند.
فضای کافی برای رشد: رک اتاق سرور باید دارای فضای کافی برای نصب تجهیزات اضافی باشد. به عبارت دیگر، نباید به طور زیادی رک‌ها را شلوغ کنید تا امکان اضافه کردن تجهیزات جدید را داشته باشید.
نورپردازی مناسب: نورپردازی مناسب از دیگر اصول اصلی است. نور مناسب به کاربران اتاق سرور کمک می‌کند تا به راحتی تجهیزات را مشاهده و مدیریت کنند و همچنین برای امنیت از دسترسی غیرمجاز جلوگیری می‌کند.
مدیریت دما و رطوبت: مدیریت دما و رطوبت در داخل رک اتاق سرور بسیار مهم است. دما باید در محدوده مناسبی (معمولاً بین 20-25 درجه سلسیوس) نگه داشته شود و رطوبت نیز باید در محدوده مناسبی (معمولاً بین 40-60 درصد) باشد تا از خرابی تجهیزات جلوگیری شود.
قابلیت دسترسی و تعمیرات: رک‌ها باید به گونه‌ای طراحی شوند که به راحتی بتوان تجهیزات را تعمیر یا تعویض کرد. این شامل فضای کافی برای دسترسی به تجهیزات، تعبیه اقلام سرگرمی و ابزارهای تعمیراتی می‌شود.
مدیریت زمان: مدیریت زمان در نصب و تنظیم رک اتاق سرور نیز مهم است. باید برنامه‌ریزی مناسبی داشته باشید تا فرآیند نصب و راه‌اندازی به بهترین شکل صورت گیرد.
تغییرات و اصلاحات: باید یک روش مدیریت تغییرات و اصلاحات در رک اتاق سرور داشته باشید. این شامل ثبت تغییرات، برچسب‌ گذاری تجهیزات و مستند سازی تمامی تغییرات می‌ شود.

اصول اصلی طراحی یک رک اتاق سرور چیست؟ در بالا به این موضوع اشاره شد د ر ادامه به بررسی انواع رک ها و تفاوت های آن ها می پردازیم.

چه انواع رک‌ هایی وجود دارند و چه تفاوت‌ هایی بین آن ها وجود دارد؟

در ابتدا مروری می کنیم به پرسش رک اتاق سرور چییست؟ رک‌ ها (Racks) به عنوان ساختارهای فلزی یا چوبی برای نصب و مدیریت تجهیزات سرور و شبکه در اتاق سرور یا مرکز داده به کار می‌ روند. هنگامی که در مورد انواع رک صحبت می‌ شود، اصولاً به اندازه و انواع ستون‌ های رک اشاره می‌ شود. دو نوع رک اصلی عبارتند از:

رک 19 اینچی (19-Inch Rack):
- عرض استاندارد: رک 19 اینچی یک استاندارد صنعتی برای عرض استفاده شده در اکثر تجهیزات سرور و شبکه است. عرض 19 اینچ (حدود 48.3 سانتی‌ متر) است.
- ارتفاع متغیر: ارتفاع رک 19 اینچی معمولاً متغیر است و می‌ تواند به ارتفاع 1U تا 48U یا حتی بیشتر برسد. 1U برابر با 1.75 اینچ (حدود 4.45 سانتی‌متر) ارتفاع دارد.
- تجهیزات استاندارد: بیشتر تجهیزات سرور و شبکه به ابعاد رک 19 اینچی طراحی شده‌اند و در این نوع رک‌ها نصب می‌شوند.
- کاربرد رایج: رک 19 اینچی بسیار متداول در مراکز داده و اتاق‌های سرور استفاده می‌شود و به عنوان استاندارد صنعتی شناخته می‌شود.
رک 23 اینچی (23-Inch Rack):
- عرض استاندارد: رک 23 اینچی به عرض 23 اینچ (حدود 58.4 سانتی‌متر) دارد و در برخی بخش‌های صنعتی به خصوص در اروپا استفاده می‌شود.
- ارتفاع متغیر: ارتفاع رک 23 اینچی معمولاً متغیر است و می‌تواند از 1U تا 48U یا بیشتر باشد.
- تجهیزات مخصوص: رک 23 اینچی معمولاً برای تجهیزات خاصی که به این ابعاد نیاز دارند، مانند تجهیزات صوتی و تصویری یا تجهیزات ارتباطی در برخی از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- کاربرد محدود: استفاده از رک 23 اینچی به محدودیت‌های منطقه‌ای برای استفاده از تجهیزات خاص مرتبط است و به عنوان استاندارد عالی تشخیص داده نمی‌شود.
رک متحرک (Open Frame Rack):
- ساختار باز: رک متحرک دارای ساختار باز است و اغلب به صورت یک چهارچوب فلزی با ستون‌های عمودی و قطعات افقی طراحی می‌شود.
- کاربرد چندمنظوره: این نوع رک به عنوان یک رک چند منظوره شناخته می‌شود و می‌توان در آن تجهیزات مختلفی را نصب کرد. به عنوان مثال، می‌توان از آن برای نصب تجهیزات سرور، تجهیزات شبکه، تجهیزات صوتی و تصویری و حتی تجهیزات آزمایشگاهی استفاده کرد.
- تهویه طبیعی: رک متحرک معمولاً از تهویه طبیعی بهره می‌برد و از جریان هوای اتاق بهره می‌گیرد تا تجهیزات را خنک نگه دارد.
رک قفل‌دار (Enclosed Rack):
- ساختار بسته: رک قفل‌دار دارای ساختار بسته است که به طور کامل تجهیزات را از دسترسی عموم محافظت می‌کند. این رک‌ها دارای درهای جلویی و عقبی با قفل هستند.
- امنیت بالا: از آنجایی که رک قفل‌ دار دارای ساختار بسته است، امنیت بالاتری را ارائه می‌دهد. این به معنای محدود کردن دسترسی به تجهیزات درون رک به افراد مجاز است و از دسترسی غیرمجاز یا سرقت جلوگیری می‌کند.